HM, HM JEZIK

Posted on by

Kultura je značajan faktor koji utiče na naše mišljenje i suđenje. U velikoj meri kultura utiče na mišljenje i sudjenje preko jezika. Jezik odredjene zajednice  zavisi od uslova života, a mentalni procesi,a posebno mišljenje zavisi od jezika i njegovog leksičkog fonda i strukture. Jedan od osnivača psiholingvistike Sapir (1921.) kaže:»Nije jezik samo sredstvo komuniciranja. Mi u velikoj meri vidimo i tumačimo svet u zavisnosti od jezičkih navika grupe kojoj pripadamo. Jezičke navike naše zajednice stvaraju predispozicije za određeni izbor i interpretaciju.» Slična shvatanja iznosi i jedan od kasnijih psiholingvista Vorf (1956.) koji smatra da ljudi različitih kultura vide svet  na različit način. Gramatičke kategorije jezika utiču na kognitivne kategorije.

(Kognicija (deo duše koji Platon naziva inteligencija) obuhvata sve procese koji su uključeni u proces saznavanja od opažanja, mišljenja, suđenja, zaključivanja, rešavanja problema, memorije,inteligencije, učenja, jezicke funkcije, imaginacije…

To je jedna od tri osnovne mentalne funkcije pored motivacije i emocija.)

Da je jezik određene zajednice važan faktor za način doživljavanja, Vorf je pokušao da pokaže analizom jezika Hopi Indijanaca. Jezik Hopi Indijanaca se po lingvističkim karakteristikama  bitno razlikuje od  evropskih jezika. Hopi nemaju jezičke forme za neposredno izražavanje prošlosti, sadašnjosti ili budućnosti. Oni nikada neće reći:»Bio sam onde pet dana.» Eventualno će reći:»Ostao sam peti dan.» Za sve što ima kratak rok trajanja nemaju pojam, tako da u njihovom jeziku ne postoje reči «plamen», «dim». Nemaju reči kojima bi izrazili pojam brzine. Događaje ne pokazuju kao zbivanja u vremenu nego kao nešto što se preobražava iz unutrašnjeg u spoljašnje: iz srca, iz svesti ljudi, životinja, biljaka, stena…

Korišćenje takvog jezika nameće i određeni način gledanja na svet i njegovo tumačenje.

Margaret Mid navodi da pripadnici jednog novogvinejskog plemena smatraju istom bojom i žutu i maslinastu i plavozelenu i mnoge nijanse sivog.

Prema knjizi Nikole Rota “Osnovi socijalne psihologije“.